Aanbesteden

In ons land wordt er wel eens gemopperd over de strakke regels bij het aanbesteden. In Afghanistan zijn er zeker regels, maar die zijn wel rekbaar. Van RAW-bestekken hebben ze hier natuurlijk nog nooit gehoord, maar we zouden geen Nederlander zijn als we niet probeerden er wat regels in te brengen.
Zo was bij de aanbesteding voor een renovatie in een dorp 40 kilometer verderop eerst een globale aanbieding gevraagd van een aantal aannemers om tot een prijsindicatie te komen, waarna voor de definitieve tender uiteindelijk 3 aannemers werden uitgenodigd. Meer hadden er overigens niet op de eerste vraag gereageerd. Voor de definitieve tender was een checklist gemaakt, met een soort van resultaatsbeschrijving, die door de aannemers moest worden ingevuld. Daarnaast werd er nog een aantal vragen gesteld over vroegere (referentie)projecten, planning en kwaliteit.
En last but not least een einddatum waarop de offerte binnen moest zijn.
Voor de duidelijkheid moet nog even vermeld worden, dat er een aannemer bij zat vanuit TK zelf en 2 aannemers vanuit het betreffende dorp, waarvan één de broer van de burgemeester uit het dorp. Omdat Nederland zo veel mogelijk probeert de plaatselijke economie te stimuleren, mag duidelijk zijn dat de aannemers uit het dorp alleen al om die reden de voorkeur hadden. Maar alles staat of valt natuurlijk met de prijs en de verdere kwalificaties.
Op de dag van de aanbesteding werd er geen enkele aanbieding ontvangen!
Na geruime tijd wachten aan de poort toch maar eens laten bellen en aangegeven, dat we er op stonden dat er binnen een nieuw aangegeven tijdsbestek een aanbieding lag. In Nederland gaat zo’n aanbesteding opnieuw, maar zo werkt dat hier niet.
Op de nieuwe dag werd er één offerte gebracht (door de aannemer uit TK) en was nog steeds het wachten op de andere twee. ’s-Avonds om 19.00 uur werd er vanuit het dorp gebeld, dat één aannemer was opgehouden onderweg en toch nog graag zijn aanbieding wilde inleveren. Flexibel als we zijn, gingen we akkoord en konden we diezelfde avond nog een tweede offerte in ontvangst nemen. Het bleek dat de betreffende man bij een roadblock was vastgehouden omdat hij een wapen bij zich had en zijn ID niet kon tonen; zo gaat dat hier in Afghanistan.
In ieder geval hadden we nu twee offertes om te vergelijken en daar waren we op zich al tevreden mee. Maar: de volgende morgen weer een telefoontje met de vraag wanneer de tweede aannemer uit het dorp (dit keer de broer van de burgemeester) zijn offerte kon inleveren. En voor de derde maal stonden we aan de poort om dit keer de aanbesteding af te ronden.
Omdat de uitslag nog niet openbaar gemaakt is, zal ik hier niet vertellen wie uiteindelijk de voorkeur gaat krijgen, maar ik kan wel verklappen, dat het soms een beetje appels met peren vergelijken was. En dit ondanks de pogingen om een soort resultaatsbeschrijving te laten invullen.
Op de kwalificatievragen kwamen enkele leuke antwoorden:
Hoe kunt u de kwaliteit garanderen: “de kwaliteit is altijd eerste klas”.
Kunt u een planning geven voor het werk: “het werk is op tijd klaar”.
Welke kwalificatie heeft uw personeel: “we hebben prima staf voor dit werk”.

In Nederland zouden we op zijn minst vraagtekens zetten bij deze gang van zaken en waarschijnlijk alle aannemers diskwalificeren. Hier in Afghanistan komen dergelijke aanbestedingen met de regelmaat van de klok voor, die uiteindelijk toch resulteren in een goed product, waarvan wij dan zelfs nog het idee hebben dat het tegen een redelijke prijs is.
Mij hoor je niet meer brommen over de Nederlandse aannemers.